Ongeveer 7% van de Nederlandse bevolking heeft te lijden onder energiearmoede, met name in Noord-Nederland, zo blijkt uit een recent rapport van TNO. Kort gezegd spreken we van energiearmoede als mensen een laag inkomen hebben en daarvan een groot deel aan energiekosten moeten betalen. Mensen die in een huis wonen dat veel energie vraagt (bijvoorbeeld vanwege slechte isolatie) en die niet in staat zijn daarin te investeren, zitten echter ook in een moeilijke situatie, omdat zij niet in staat zijn potentiële energiearmoede af te wenden door hun huis te verduurzamen. Beide groepen kunnen niet of niet voldoende meekomen met de energietransitie waar we middenin zitten. Deze energietransitie dreigt dus de tweedeling tussen de have’s en de have-not’s te vergroten.
In ons onderzoek richten we ons op manieren om de groep die leidt aan energiearmoede mee te laten doen in de energietransitie. We doen dat door met hen in gesprek te gaan en te kijken wat zij nodig hebben en op basis daarvan het lokale netwerk van organisaties en bedrijven gezamenlijk een vraaggericht maatwerkoplossing te laten ontwikkelen. We doen dat ook door samen met sociaal werkers, die bij een deel van deze groep over de vloer komen, manieren te ontwikkelen waarmee zij specifiek deze groep kunnen ondersteunen in de energietransitie. De behoefte aan kennis en handelingsperspectief om deze doelgroep aan te kunnen laten sluiten in de energietransitie bleek duidelijk tijdens twee workshops die we in oktober 2021 hebben uitgevoerd tijdens een landelijke bijeenkomst van bestuurders van woningcorporaties.
Voor een effectieve aanpak is het noodzakelijk om het energiegebruik van de betrokken deelnemers gedetailleerd te monitoren en dat in verband te brengen met interventies en te relateren aan andere relevante gegevens, zoals bijvoorbeeld specifieke kennis over de energietransitie of de sociale normen in hun directe omgeving. Dat alles meten we met Energysense. Energysense is daarom een onmisbaar instrument dat ons helpt om ook op het gebied van de energietransitie de inclusiviteit van onze samenleving te vergroten.
Dr. Wiebo Lamain, senior researcher