De afgelopen jaren zagen we duidelijke veranderingen in het energieverbruik van de Energysense-deelnemers. In februari hebben we daarom een vragenlijst uitgezet onder de deelnemers, over het energieverbruik in de woning en eventuele maatregelen die de Energysense-deelnemers de afgelopen jaren hebben genomen. Hiermee proberen we trends te vinden bij de deelnemers en de veranderingen in het energieverbruik die we zien, te kunnen verklaren. Bij deze willen we nogmaals alle deelnemers van de vragenlijst bedanken voor het invullen. Hier delen we alvast enkele resultaten.

Houd de site in de gaten voor meer resultaten!

Hoeveel woningen van de deelnemers zijn de afgelopen jaren extra geïsoleerd? Welke isolatie- en besparingsmaatregelen zijn het vaakst genomen? Hoeveel huishoudens zijn van het gas af gegaan? De komende tijd zullen vaker resultaten van de vragenlijst worden gedeeld via de nieuwsberichten. Houd de website dus in de gaten om niks te missen!

Wie zijn de Energysense-deelnemers?

Er werd een aantal basisgegevens gevraagd van de deelnemers. Eén van die vragen betrof het soort woning (koop/huur). Het antwoord daarop was als volgt:

Energietransitie Woont u in een huur- of koopwoning

De percentages koop, sociale huur en particuliere huur waren respectievelijk 80, 18 en 2%. Dat is een andere verdeling dan landelijk: volgens de cijfers van het CBS lag dit in 2022 in heel Nederland op 57, 29 en 14%. Onder andere hieruit blijkt dat de Energysense-deelnemers die de vragenlijst hebben ingevuld, niet representatief zijn voor heel Nederland. Het is goed om dit in het achterhoofd te houden bij het bekijken van de resultaten.

Uw hulp nodig!

Om beter inzicht te krijgen in de onderzoeksresultaten hebben we meer Energysense-deelnemers nodig. Dat betekent dat we uw hulp nodig hebben. We willen u vragen de aanmeldlink met uw vrienden, familie en collega's te delen. Alvast bedankt voor uw hulp!

Inzicht in het energieverbruik

U kunt op meerdere manieren inzicht krijgen in uw energieverbruik. Het blijkt dat de meeste Energysense-deelnemers inzicht krijgen in hun eigen energieverbruik door middel van de maandelijkse mails van hun energieleverancier (73,2%), direct gevolgd door de jaarafrekening (72,8%). Ook apps van energieleveranciers worden door meer dan de helft (54%) van de deelnemers gebruikt. 34% van de deelnemers heeft een P1-meter, waarmee ze gedetailleerdere en real-time inzichten kunnen krijgen. Ook houdt 22% van de huishoudens hun energieverbruik in een eigen registratie bij.

Hoe krijg ik inzicht in mijn energieverbruik?

60% van de huishoudens geeft aan dat ze de afgelopen jaren meer naar hun energieverbruik zijn gaan kijken. Nu kijkt 37% van de huishoudens elke maand naar hun energieverbruik. Een groep van 52% geeft aan dagelijks tot wekelijks naar hun energieverbruik te kijken, en 5% kijkt meerdere keren per dag. Tot slot kijkt 6% jaarlijks, zelden of nooit naar hun energieverbruik.

Hoe vaak kijkt u naar uw energieverbruik

Soorten energiecontracten

Tot slot het soort energiecontract dat de huishoudens hebben. Toen de energieprijzen recordhoogtes bereikten in 2022, was het bijna niet mogelijk om een vast contract af te sluiten. Nu is de situatie weer heel anders. Ook zijn dynamische contracten aan het groeien in populariteit. De Energysense-huishoudens zijn gevraagd naar het type energiecontract dat ze hebben. 73% van de huishoudens heeft een vast contract, 19% een variabel contract en 6% een dynamisch contract. 2% geeft aan dit niet te weten.

Wat voor energiecontract heb ik?

2023 was het natste, maar ook het warmste jaar sinds het begin van de metingen van het KNMI. Lees hier de terugblik van temperatuur, zonuren, energieverbruik én teruglevering in 2023.

Gemiddeld viel er 1060 mm regen, tegen 795 mm normaal. Ook was het een zonnig jaar, vooral door de maand juni, die niet eerder zo zonnig was. De laatste drie maanden van 2023 waren juist wat minder zonnig dan bijvoorbeeld vorig jaar, zoals te zien is in de figuur hier rechtsonder (bron: KNMI).

Gemiddelde temperatuur De Bilt - Energysense

Dit jaar gold ook het prijsplafond voor gas en elektriciteit, na de extreme prijzen van 2022. Wat betekent dat voor het energieverbruik? We bekijken het energieverbruik van de Energysense-huishoudens in 2021, 2022 en 2023. Om een eerlijke vergelijking te maken, bekijken we alleen de huishoudens van wie we van alle drie de jaren alle maanden data hebben. Eerst vergelijken we alleen 2023 met 2022. Hieronder is het gasverbruik te zien van deze huishoudens. Links is het daadwerkelijke gasverbruik te zien, rechts het gasverbruik gecorrigeerd voor de buitentemperatuur door middel van graaddagen.

In 2023 is het gasverbruik per graaddag in de eerste helft van het jaar elke maand een stuk lager dan in 2022, op maart na. Zoals hierboven in de grafieken over het weer te zien is, was maart 2022 extreem zonnig, wat dit verschil zou kunnen verklaren: door de warmte van de zon hoefde er deze maand minder gestookt te worden.

In de tweede helft van 2023 viel het gemiddelde gasverbruik per graaddag juist hoger uit dan in 2022. Wellicht doordat de gasprijzen, ook buiten het prijsplafond, weer een stuk lager lagen?

Laten we 2021 erbij bekijken. De grafieken die we zojuist zagen, zijn nu uitgebreid met het gemiddelde verbruik in 2021 van dezelfde huishoudens. Rechts zien we dat er in 2022 vooral in de tweede helft van het jaar gemiddeld genomen grote besparingen te zien waren ten opzichte van 2021. Hoewel we eerder zagen dat in de tweede helft van 2023 het gemiddelde verbruik per graaddag hoger was dan in 2022, bleef het wel lager dan in 2021.

Vervolgens bekijken we stroom, zowel verbruik als teruglevering. Links hieronder is het gemiddelde elektriciteitsverbruik van deze huishoudens te zien, rechts de teruglevering van zonnestroom (opgewekte stroom die niet direct in het huishouden gebruikt kan worden) aan het net. Deze laatste grafiek vertoont, zoals te verwachten valt, grote overeenkomsten met de grafiek van het aantal zonuren die we hierboven zagen. Het percentage huishoudens met zonnepanelen liep op van 50% begin 2021 naar 62% eind 2023.

Het was een warme, natte herfst, die eind november een verrassend koud staartje had. Met een gemiddelde temperatuur van 7,8 °C was november wel wat warmer dan normaal (7,0 °C), maar iets kouder dan vorig jaar (bron: KNMI).

Net als oktober was november een natte maand, met minder zonuren dan vorig jaar. Wat betekent dat voor het energieverbruik? We bekijken het energieverbruik van de Energysense-huishoudens van wie we van al deze maanden data hebben.

Hieronder is het gasverbruik te zien van deze huishoudens. Het gasverbruik van huishoudens was in november wat hoger dan vorig jaar, maar het was ook ietsje kouder. Als het gasverbruik gecorrigeerd wordt voor de temperatuur door middel van graaddagen (recht hieronder), dan is te zien dat er dit jaar per graaddag wat meer gas is gebruikt dan vorig jaar.

In de grafiek met de gemiddelde teruglevering van stroom aan het net (rechts hieronder) is te zien dat er in november maar weinig wordt teruggeleverd. Ook is in het elektriciteitsverbruik (links hieronder) te zien dat er iets meer elektriciteit is verbruikt, wellicht doordat er minder werd opgewekt door de zonnepanelen, doordat er meer elektrisch verwarmd wordt of doordat de al aanwezige warmtepompen wat harder aan het werk moesten.

Afgelopen oktober was volgens het KNMI zeer zacht en zeer nat. Het was de natste oktober in de Bilt sinds de start van de neerslagmetingen (bron: KNMI). Qua temperatuur was oktober dit jaar iets warmer dan vorig jaar, zoals hieronder is te zien. Qua zonuren blijft afgelopen oktober wel een stuk achter.

Wat betekent dat voor het energieverbruik? We bekijken het energieverbruik van de Energysense-huishoudens van wie we van al deze maanden data hebben.

Hieronder is het gasverbruik te zien van deze huishoudens. Zoals we vorige maand zagen, is er in afgelopen september nagenoeg evenveel gas verbruikt als in de zomermaanden. Dat wijst erop dat in september de verwarming nog niet of nauwelijks aan is geweest. In oktober zien we dat het verbruik dit jaar wat hoger ligt dan vorig jaar terwijl de temperatuur en het aantal graaddagen nagenoeg gelijk waren – wellicht doordat er dit jaar minder zonuren waren, en de zon dus minder bijdroeg aan de verwarming van de huizen?

In de grafiek met de gemiddelde teruglevering van stroom aan het net (rechts hieronder) is te zien dat er in oktober minder is teruggeleverd dan in dezelfde maand het jaar ervoor. Gezien oktober dit jaar ook minder zonnig was, is dat te verwachten. Dat er een kleine verhoging in het elektriciteitsverbruik te zien is, zal daar waarschijnlijk ook mee samenhangen.

Afgelopen september was de op één na warmste september sinds 1901, met aan het begin van de maand zelfs enkele dagen met tropische temperaturen. Met 210 zonuren was het ook zonniger dan de gemiddelde 159 uren. In onderstaande grafiek is dan ook te zien dat vooral de gemiddelde temperatuur afgelopen maand een heel stuk hoger lag dan dezelfde maand een jaar geleden (bron: KNMI).

We verbruikten minder gas in september 2023

Wat betekent dat voor het energieverbruik? Moest de verwarming alweer aan? We bekijken het energieverbruik van de Energysense-huishoudens van wie we van al deze maanden data hebben. Hieronder is het gasverbruik te zien van deze huishoudens. Terwijl in september vorig jaar duidelijk een verhoging te zien was ten opzichte van de zomermaanden, is er in afgelopen september nagenoeg evenveel gas verbruikt als in de zomermaanden. Dat wijst erop dat de verwarming nog niet of nauwelijks aan is geweest.

Meer zon, meer panelen, meer teruglevering

In de grafiek met de gemiddelde teruglevering van stroom aan het net (rechts hieronder) is te zien dat er in september meer is teruggeleverd dan in dezelfde maand het jaar ervoor – onder andere deels doordat het zonniger was, en deels doordat meer huishoudens zonnepanelen hebben. Bij het elektriciteitsverbruik (links hieronder) is al een aantal maanden te zien dat het elektriciteitsverbruik dit jaar lager is dan in dezelfde maand het jaar ervoor. Dit is echter lastig te interpreteren, omdat het elektriciteitsverbruik natuurlijk ook wordt beïnvloed door de hoeveel zelfverbruik van zonnestroom, die onder andere weer afhangt van hoe zonnig het is.

Laten we daarom kijken naar het elektriciteitsverbruik van de Energysense-huishoudens die geen zonnepanelen hebben (dit betreft 35% van de huishoudens). Het elektriciteitsverbruik van deze groep is hieronder te zien. Ook dan blijft de trend zichtbaar dat er in de maanden van januari tot en met september van dit jaar gemiddeld minder elektriciteit is verbruikt dan in dezelfde maanden van het jaar ervoor!

De zomermaanden zitten erop, dus tijd om de balans op te maken. Juli en augustus waren nat. Volgens het KNMI is er in juli bijna elke dag neerslag gevallen, en met 110 millimeter viel er flink meer neerslag dan de gemiddelde 78 milliliter.

In augustus was dit 112 millimeter tegen een gemiddelde van 83 millimeter. Zowel de temperatuur als het aantal zonuren in beide maanden lag echter wel rond het klimatologische gemiddelde. Vorig jaar waren de maanden juli en augustus bovengemiddeld zonnig, waardoor er rechts hieronder een groot verschil te zien is tussen deze maanden in beide jaren (bron: KNMI - juli en augustus).

Wat betekent dat voor het energieverbruik? We bekijken het energieverbruik van de Energysense-huishoudens van wie we van al deze maanden data hebben.

In de grafiek met de gemiddelde teruglevering van stroom aan het net (rechts hieronder) is te zien dat er in juli 2023 ongeveer evenveel is teruggeleverd als in het jaar ervoor. In augustus 2023 is er wel wat minder teruggeleverd. Door het lagere aantal zonuren zou misschien een groter verschil te verwachten zijn, maar in de tussentijd heeft ook 6% van de huishoudens zonnepanelen laten plaatsen. Ook is er in dezelfde maanden minder elektriciteit verbruikt. Misschien doordat de airco’s niet of nauwelijks aan hoefden?

In het gasverbruik van juli en augustus is weinig verschil te zien tussen 2022 en 2023. Gemiddeld werd er in de zomermaanden zo’n 13 m³ gebruikt.

 

Afgelopen juni was de warmste en zonnigste juni sinds het begin van de metingen in 1901.
Hieronder is de gemiddelde temperatuur en het aantal zonuren in De Bilt te zien van de eerste zes maanden van de afgelopen twee jaar. Juni 2023 laat een duidelijk verschil zien met het jaar ervoor
(bron: KNMI).

 

 

Wat betekent dat voor het energieverbruik? We bekijken het energieverbruik van de Energysense-huishoudens van wie we van al deze maanden data hebben.
In de grafiek met de gemiddelde teruglevering van stroom aan het net (rechts hieronder) is te zien dat er in juni 2023 flink meer is teruggeleverd dan een jaar ervoor (gemiddeld 262 kWh per huishouden ten opzichte van 204 kWh). Dit komt niet alleen door het hoge aantal zonuren, maar ook doordat 5% van de huishoudens in de tussentijd zonnepanelen heeft laten plaatsen.
Beide dragen eraan bij dat er in juni minder elektriciteit is verbruikt dan in dezelfde maand vorig jaar, zoals te zien in de grafiek van elektriciteitsverbruik (links hieronder). Dit maskeert misschien een hogere vraag aan elektriciteit, door een toename in warmtepompen of ventilatoren en airco’s die op de hete dagen wellicht aan hebben gestaan.

 

 

Tot slot het gasverbruik. Zoals hieronder te zien is, is in juni dit jaar minder gas verbruikt dan in het jaar ervoor. Dit kan weer een combinatie van oorzaken hebben: wellicht zijn er meerdere huishoudens overgestapt op een warmtepomp en is korter en minder vaak douchen bij steeds meer mensen de gewoonte geworden?

 

Mei was zonnig, maar het voelde soms nog wat fris. Dat is terug te zien in de gegevens over het weer: mei 2023 was zonniger dan mei het jaar ervoor, maar gemiddeld wel iets kouder (bron: KNMI).

Wat betekent dat voor het energieverbruik? We bekijken het energieverbruik van de Energysense-huishoudens van wie we van al deze maanden data hebben.

In de grafiek met de gemiddelde teruglevering van stroom aan het net (rechts hieronder) is te zien dat er in mei 2023 meer is teruggeleverd dan een jaar ervoor, wat onder andere komt doordat het zonniger was, maar ook door een toename in het aantal huishoudens met zonnepanelen.

In de grafiek van elektriciteitsverbruik (links hieronder) zien we dat er in mei minder elektriciteit is verbruikt dan in dezelfde maand vorig jaar. Dat hangt waarschijnlijk voornamelijk samen met de verhoogde opwek door zonnepanelen, waardoor er ook meer zonne-energie direct zelf verbruikt werd.

Tot slot het gasverbruik. Zoals links hieronder te zien, is in mei dit jaar minder gas verbruikt dan in mei vorig jaar, terwijl het wel wat kouder was. Gecorrigeerd voor de temperatuur door middel van graaddagen (rechts) wordt dit verschil daarom wat uitvergroot.

Zoals we eerder zagen, was het gemiddelde gasverbruik in de zomermaanden (juni, juli en augustus) in 2022 van de Energysense-huishoudens zo’n 13 m³ per maand. In mei dit jaar zat het gemiddelde verbruik op 22 m³, wat erop lijkt te duiden dat de verwarming er her en der nog wel even aan te pas moest komen.

Koud en nat, zo voelde april dit jaar. In zonuren loopt deze maand inderdaad wat achter op een jaar geleden. Ook de temperatuur bleef iets achter, zoals hieronder te zien (bron: KNMI).

Wat betekent dat voor het energieverbruik? We bekijken het energieverbruik van de Energysense-huishoudens van wie we van al deze maanden data hebben.

In de grafiek van elektriciteitsverbruik (links hieronder) zien we weinig verschil ten opzichte van dezelfde maand vorig jaar, maar ten opzichte van de eerdere maanden zien we een daling. Dit komt waarschijnlijk door verschillende zaken: eventuele warmtepompen hoeven steeds minder te doen, terwijl de dagen langer worden waardoor het zelfverbruik van zonnestroom automatisch toeneemt. In de grafiek met de gemiddelde teruglevering van stroom aan het net (rechts) is te zien dat er in april 2023 meer is teruggeleverd dan een jaar ervoor, terwijl het een minder zonnige maand was, wat waarschijnlijk komt door een toename in het aantal huishoudens met zonnepanelen.

Tot slot het gasverbruik. Zoals links hieronder te zien, is in april dit jaar minder gas verbruikt dan in april vorig jaar, terwijl het wel wat kouder was. Gecorrigeerd voor de temperatuur door middel van graaddagen (rechts) wordt dit verschil daarom wat uitvergroot. Net als in januari en februari is er dus nog steeds een besparing te zien. Maart is hierop een uitzondering, maar de extreme hoeveelheid zonuren en bijbehorende zonnewarmte van maart vorig jaar zouden daar wel eens een grote rol in kunnen hebben gespeeld.

Maart 2023 was gemiddeld net iets kouder dan dezelfde maand het jaar ervoor, wat betekent dat er ook net iets meer graaddagen in maart 2023 zaten. Maart 2023 was echter ook een stuk minder zonnig dan het extreem zonnige maart 2022 (bron: KNMI).

We bekijken het energieverbruik van de Energysense-huishoudens van wie we van al deze maanden data hebben.

De grafiek van de gemiddelde teruglevering van elektriciteit per huishouden (rechtsonder) lijkt een kopie van de grafiek van de zonuren, met als verschil dat er in februari 2023 net iets meer stroom is teruggeleverd aan het net terwijl het net iets minder zonnig was. Dit komt onder andere doordat er steeds meer mensen zonnepanelen hebben: waar in januari 2022 59% van deze huishoudens zonnepanelen had, is dat eind maart 2023 opgelopen tot 64%. Linksonder is het gemiddelde stroomverbruik te zien. Het is waarschijnlijk dat er in maart vooral meer stroom is verbruikt dan vorig jaar doordat er minder werd opgewekt, en dus minder zelfverbruik plaatsvond.

Tot slot het gasverbruik. In maart is er meer gas verbruikt dan vorig jaar in dezelfde maand, terwijl het gemiddeld iets minder koud was. Gecorrigeerd voor de temperatuur (door middel van graaddagen, zoals hier uitgelegd) wordt het verschil daarom iets groter. Ook dat zou weer kunnen komen doordat het minder zonnig was, en er dus minder zonnewarmte was.

ENTRANCE logo zwart - Centre of Expertise Energy Hanzehogeschool Groningen
hanze
snn

Contactgegevens

Nijenborgh 6
9747 AG Groningen
Nederland

energysense@org.hanze.nl

Vragen? Neem contact op

Contact Form Footer
linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram